VĂN HÓA KKONDAE HÀN QUỐC

Người trẻ xứ sở kim chi, họ nghe quá nhiều những câu kiểu như "Ở cái thời của tui ấy mà...". Thậm chí, các bạn còn cảm thấy sợ sệt, lo lắng trước những "cha chú". Dần dần, nổi ám ảnh này trở thành văn hóa bỏ chốn công sở ở Hàn Quốc. Vậy văn hóa Kkondae là gì? Tại sao người Hàn lại ám ảnh mỗi khi nhắc về nó? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!

1. VĂN HÓA KKONDAE ĐƯỢC HÌNH THÀNH TỪ KHI NÀO?

    1.1 SỰ HÌNH THÀNH VĂN HÓA KKONDAE

Kkondae ban đầu là một từ lóng xuất phát từ những giáo viên nghiêm khắc và hà khắc với học sinh trong trường. Còn Kkondae hôm nay đã vượt ra khỏi phạm vi lớp học.

Từ này được dùng để chỉ một loại người nghiêm khắc và độc đoán. Vấn đề bắt nạt và áp bức ở nơi làm việc là minh chứng cho điều đó.

Hàn Quốc trong những năm 1950 – 1969 có một thời kỳ được gọi là thời kỳ bùng nổ trẻ sơ sinh ((베이비붐 세대). Những người sinh ra trong thời kỳ đó sống với niềm tin cống hiến hết mình cho sự nghiệp của đất nước chứ không phải vì bản thân.

Họ luôn trong khuôn khổ làm việc chăm chỉ ngày đêm để xây dựng những thành tựu to lớn. Và họ vẫn áp dụng khuôn khổ tương tự cho giới trẻ ngày nay – những người yêu thích tự do.

    1.2 MỘT VÀI THẾ HỆ Ở HÀN QUỐC 

Hàn Quốc có nhiều khái niệm về các thế hệ, phân ra theo lứa tuổi và hướng đến những thời kỳ khác nhau. Có thể kể đến các thế hệ sau:

• Thế hệ Millennial gồm những người sinh năm 1981 – 1996
• Thế hệ “88 vạn won” (88만원세대) sinh ra từ năm 1979 đến năm 1988.
• Thế hệ “sampo” (삼포세대) từ bỏ việc hẹn hò, kết hôn và sinh con.

Những thế hệ này để chỉ những người sinh ra, lớn lên trong thời kỳ khủng hoảng tài chính 1997, 2008. Ngoài những thế hệ đó, có một thế hệ “sống lâu thành lão làng”, được gọi là “Kkondae” (꼰대).

    1.3 Ý NGHĨA CỦA TỪ KKONDAE

“Kkondae” được hiểu là “sự hạ mình trước những người lớn tuổi” về tuổi đời cũng như tuổi nghề trong văn hóa Hàn Quốc. Tại nơi làm việc, văn hóa “Kkondae” thường được nhìn thấy rõ nhất ở những quản lý cấp trung hoặc cấp cao. “나 때는 말이야” (Cái thời của tôi ấy mà…) có lẽ là câu nói đặc trưng nhất để nhận diện các “Kkondae”.

 2. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA VĂN HÓA KKONDAE

• Môi trường công sở

Văn hóa “Kkondae” dẫn đến khoảng cách lớn trong môi trường làm việc, đặc biệt là nơi công sở. Văn hóa Kkondae ở nơi làm việc được xác định bởi số năm làm việc. Trong công ty có sự phân cấp rất rõ ràng về chức danh, cách xưng hô, phân công vị trí làm việc.

• Về cách xưng hô

Người Hàn Quốc thường gọi theo chức danh (Giám đốc (사장님), Trưởng phòng (부장님) hoặc tên có chức danh (Thư ký Kim (김 비서), Trưởng nhóm Park (박 태장). Cách gọi tên này cho thấy sự không gần gũi và sự phân chia thứ bậc rất rạch ròi trong công việc.

• Về chức vụ

Ai có địa vị cao hơn thì có quyền lực cao hơn. Vấn đề này sẽ xác định báo cáo cho ai và như thế nào. Ngoài ra, thái độ của cấp dưới đối với cấp trên cần thận trọng và khiêm tốn. Ngay cả việc hào phóng mời cấp trên đi ăn cũng là điều nên làm.

• Về sự phân công vị trí làm việc

Các bạn trẻ mới vào công ty vẫn chuẩn bị cà phê, nước uống cho các thành viên trong bộ phận của mình. Ngoài ra, họ luôn là người đảm nhận vai trò ghi chép trong các cuộc họp.

Họ phải đặt bàn trước khi đi ăn, gọi món hoặc phân phát thìa và đũa trên bàn. Vấn đề này được lặp lại với hầu hết những người mới vào công ty.

• Về thời gian làm việc

Thời gian làm việc cũng là một vấn đề gây nhiều áp lực cho các bạn trẻ bắt đầu đi làm. Dù đã hoàn thành việc được giao nhưng cấp trên không cho về. Nếu về quá sớm, họ sẽ nhận được đánh giá không tốt từ cấp trên.

• Môi trường học đường

Văn hóa “Kkondae” thể hiện ở môi trường học đường dựa trên số năm ngồi trên ghế nhà trường. Các đàn anh, đàn chị khóa trên có quyền sai vặt với đàn em khóa dưới. Hoặc các bạn đã học lâu năm sẽ có thói quen lên mặt, thậm chí bắt nạt những bạn chuyển trường đến sau. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng bạo lực học đường (학교 폭력) ở Hàn Quốc.

• Giới giải trí

Văn hóa “Kkondae” thể hiện trong giới giải trí dựa trên số năm vào nghề (hay còn gọi là tuổi nghề). 

Nếu tuổi nghề của bạn thấp và bạn nhỏ tuổi, việc bạn tự giác chào hỏi, bày tỏ sự kính trọng đối với các tiền bối là chuyện đương nhiên. Nhưng nếu tuổi nghề của bạn thấp và bạn lớn tuổi, bạn vẫn phải dùng kính ngữ. Đồng thời có sự lễ độ trong thái độ với người trẻ tuổi hơn nhưng có tuổi nghề cao hơn. Cho dù bạn có tài giỏi đến đâu đi nữa thì bạn vẫn phải tuân theo những điều như trên.

• Trong đời sống hằng ngày

Ngay cả trong cuộc sống hàng ngày, ông bà lớn tuổi vẫn là người có tiếng nói. Con cháu hầu như phải tuân theo, không được phép cãi lời.

Và điều đó khiến con cháu không nói lên được tiếng nói, tâm tư nguyện vọng của mình. Vấn đề này làm cho bức tường thế hệ ngày càng cao hơn.

Nam giới gần như bắt buộc phải nhập ngũ. Và nó cũng trở thành mảnh đất cho sự phát triển của “Kkondae”. So với những người chưa nhập ngũ, một số người đã nhập ngũ tự cho mình là người có kinh nghiệm và giá trị hơn.

 3. KKNODAE NGÀY CÀNG CÓ XU HƯỚNG TRẺ HÓA

Ngày càng có nhiều người trẻ từ 20 – 30 tuổi có xu hướng “Kkondae”. Những “Kkondae trẻ” này thường là những cấp trên trẻ tuổi. Họ nghĩ họ giỏi, có thành tựu trong công việc… nên tỏ ra hống hách, kẻ cả. 

71% người Hàn Quốc đang đi làm cho biết rằng nơi làm việc của họ có ít nhất một “Kkondae trẻ”. Kết quả này có được từ một cuộc khảo sát năm 2020 của trang web tìm kiếm việc làm Saramin (사람이).

4. KKONDAE THỂ HIỆN QUA PHIM ẢNH XỨ HÀN

Có rất nhiều bộ phim Hàn Quốc nói về nạn “bắt nạt” nơi công sở, trường học và thế giới giải trí.

Chúng ta có thể bắt gặp những cảnh bắt nạt về thể xác và tinh thần của các bạn cùng lớp trong những bộ phim kinh điển của Hàn Quốc như: “Boys Over Flower”, Kkondae Intern, “School 2015”, “The Queen Of Office” là một bộ phim đề cập đến “bắt nạt” ở nơi làm việc. Trong khi “You Came From The Stars” có những cảnh làm nổi bật sự so sánh tuổi tác trong giới nghệ thuật.

 5. NHỮNG CÁI NHÌN HIỆN NAY CỦA GIỚI TRẺ HÀN QUỐC VỀ VĂN HÓA KKONDAE 

Văn hóa là những điều gần như đã ăn sâu vào tiềm thức của con người. Do đó không thể dễ dàng thay đổi được điều này. Nhưng những người trẻ Hàn Quốc vẫn tin vào một ngày có thể phá bỏ được bức tường mang tên “Kkondae”.

Ngày nay, chế độ làm việc 8 giờ/ngày, 5 ngày/1 tuần đã giúp làm giảm áp lực công việc đối với người trẻ Hàn Quốc. Càng ngày càng có nhiều người trẻ mong tìm thấy sự cân bằng trong công việc cũng như trong cuộc sống của bản thân. Điều này đã dẫn đến hình thành một cụm từ mới “work-life-balance” (워크 앤 라이프 밸런스).